***
अधीरा माझ्या मना ऐक एकी मात । तू का रे दुश्चित निरंतर ॥१॥
हेचि चिंता काय खावे म्हणऊनि । भले तुजहूनि पक्षिराज ॥२॥
पाहा ते चातक नेघे भूमिजळा । वरुषे उन्हाळा मेघ तया ॥३॥
सकळ यातींमध्ये ठक हा सोनार । त्याघरी व्यापार झारियाचा ॥४॥
तुका म्हणे जळी वनी जीव एक । तयापाशी लेख काय असे ॥५॥
***
मातेविण बाळा । आणिक न माने सोहळा ॥१॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

वाट पाहेमेघा बिंदु । नेघे चातक सरिता सिंधू ॥२॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

सारसासी निशी । ध्यान रवीच्या प्रकाशी ॥३॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

जीवनाविण मत्स्य । जैसे धेनूलागी वत्स ॥४॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

पतिव्रते जिणे । भ्रताराच्या वर्तमाने ॥५॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

कृपणाचे धन । लोभालागी जैसे मन ॥६॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

तुका म्हणे काय । तुजविण प्राण राहे ॥७॥
तैसे जाले माझ्या चित्ता । तुजविण पंढरिनाथा ॥धृ॥

***
वांजा गाई दुभती । देवा ऐसी तुझी ख्याति ॥१॥
ऐसे मागत नाही तुज । चरण दाखवावे मज ॥धृ॥

चातक पाखरू । त्यासी वर्षे मेघधारु ॥२॥
ऐसे मागत नाही तुज । चरण दाखवावे मज ॥धृ॥

पक्षी राजहंस । अमोलिक मोती त्यास॥३॥
ऐसे मागत नाही तुज । चरण दाखवावे मज ॥धृ॥

तुका म्हणे देवा । का गा खोचलासी जीवा ॥४॥
ऐसे मागत नाही तुज । चरण दाखवावे मज ॥धृ॥
***
कासया या लोभे केले आर्तभूत । सांगा माझे चित्त नारायणा ॥१॥
चातकाचे परी एकचि निर्धार । लक्ष भेदी तीर फिरो नेणे ॥धृ॥

सावळे रूपडे चतुर्भुज मूर्ति । कृष्णनाम चित्ती संकल्प हा ॥२॥
चातकाचे परी एकचि निर्धार । लक्ष भेदी तीर फिरो नेणे ॥धृ॥

तुका म्हणे करी आवडीसी ठाव । नको माझा भाव भंगो देऊ ॥३॥
चातकाचे परी एकचि निर्धार । लक्ष भेदी तीर फिरो नेणे ॥धृ॥

***
नित्य उठोनिया खायाची चिंता । आपुल्या तू हिता नाठवीसी ॥१॥
जननीचे पोटी उपजलासी जेव्हा । चिंता तुझी तेव्हा केली तेणे ॥धृ॥

चातका लागूनि मेघ नित्य वर्षे । तो तुज उदास करील केवी ॥२॥
जननीचे पोटी उपजलासी जेव्हा । चिंता तुझी तेव्हा केली तेणे ॥धृ॥

पक्षी वनचरे आहेत भूमीवरि । तया लागी हरि उपेक्षीना ॥३॥
जननीचे पोटी उपजलासी जेव्हा । चिंता तुझी तेव्हा केली तेणे ॥धृ॥

तुका म्हणे भाव धरुन राहे चित्ती । तरी तो श्रीपति उपेक्षीना ॥४॥
जननीचे पोटी उपजलासी जेव्हा । चिंता तुझी तेव्हा केली तेणे ॥धृ॥

***
तुझे प्रेम माझ्या हृदयी आवडी । चरण न सोडी पांडुरंगा ॥१॥
कासया सिनसी थोरिवा कारणे । काय तुझे उणे होइल देवा ॥धृ॥

चातकाची चिंता हरली जळधरे । काय त्याचे सरे थोरपण ॥२॥
कासया सिनसी थोरिवा कारणे । काय तुझे उणे होइल देवा ॥धृ॥


चंद्र चकोराचा पुरवी सोहळा । काय त्याची कळा न्यून होय ॥३॥
कासया सिनसी थोरिवा कारणे । काय तुझे उणे होइल देवा ॥धृ॥

तुका म्हणे मज अनाथा सांभाळी । हृदयकमळी स्थिर राहे ॥४॥
कासया सिनसी थोरिवा कारणे । काय तुझे उणे होइल देवा ॥धृ॥
***

पक्षीयाचे घरी नाही सामुग्री । त्याची चिंता करी नारायण ॥धृ॥
अजगर जनावर वारुळात राहे । त्याजकडे पाहे पांडुरंग ॥१॥

पक्षीयाचे घरी नाही सामुग्री । त्याची चिंता करी नारायण ॥धृ॥
चातक हा पक्षी नेघे भूमिजळ । त्यासाठी घननीळ नित्य वर्षे ॥२॥

पक्षीयाचे घरी नाही सामुग्री । त्याची चिंता करी नारायण ॥धृ॥
तुका म्हणे आम्ही पिप्पलिकाची जात । पुरवी मनोरथ पांडुरंगा ॥३॥

पक्षीयाचे घरी नाही सामुग्री । त्याची चिंता करी नारायण ॥धृ॥

***

सूची