|
राजकी,
धार्मिक आनी समाजीक स्थिती
दक्षिणेंत त्या काळांत मुसलमानी राजवट
चलताली.गोयांत पुर्तुगेज आशिल्ले.विजापूरची आदिलशाय, अहमदनगरची निजामशाय,
गोवळकोंडयाची कुतुबशाय ह्यो तीन मुसलमानी राजवटी एकमेकांकडेन झुजताल्यो.गावांचो
गोबोर जातालो आनी तांका लुट्टाले.राजे लोक फोलगां मारताले.ते प्रजेक पिडटाले.''
ब्राह्मणांनी
आपले आचार सोडिल्ले.क्षत्रिय वैश्यांक नाडटाले.बळयां धर्मांतरां चलिल्ली.म्हाराजांनी
म्हळे:
सांडिले आचार । द्विज चहाड झाले चोर ।
राजा प्रजा पिडी । क्षत्री वैश्य याशी नाडी ॥
वैश्य आनी शूद्र हांचे विशीं तर उलोवपाकूच नाका.धर्म ना जाल्लो.अधर्म माजिल्लो.
ऐसे अधर्माचे बळ । धर्म लोपला सकळ ॥1॥
लोक अधर्माकूच धर्म म्हणूं लागले.संतांक मान दिना जाले.
संतां नाही मान । देव मानी मुसलमान ॥1॥
समाज तरांतरांच्या देव देवतांच्या फाटल्यान लागून विस्कळीत जाल्लो.धर्माकडेन ओड उणी
जाल्ली.
अज्ञानाचो काळोख पातळिल्लो.लोक उजवाड दिवपी सूर्याच्या उदयाची वाट पळेताले.अशे
परिस्थितीत देहू गावांत चित्
सूर्याचो
उदय जालो.
संतगृह मेळी । जगत् अंध्या गिळी । पैल उदयाचळी । भानु तुका ॥3॥ ( रामेश्वरभट्ट अभंग
)
म्हान भगवत् भक्त बोल्होबा आनी माता कनकाई हिचे उदरी शके 1530 सांत श्री तुकाराम
म्हाराजांचो जल्म जालो.घरची श्रीमंती आशिल्ल्यान भुरगेंपण व्हडल्या लाडांत,
तोखणायेंत आनी खेळपांत गेले.प्राथमिक
शिक्षण पंतोजी कडसून मेळळे.पंतोजी हातांत पाटी घेवन भुरग्याचो हात धरून भुरग्यांक
शिकयताले.
अर्भकाचे साठी । पंते हाते धरिली पाटी ॥1॥
भुरगीं फातर मांडून मुळाक्षरां काडटालीं.
ओनाम्याच्या काळे । खडे मांडियेले बाळे ॥1॥
वेव्हाराचें आनी परमार्थाचें शिक्षण म्हाराजांक बापूय बोल्होबा हांचे कडसून
मेळळें.व्हडलो भाव सावजी हाणें धंदो वेपारांत लक्ष घालचोना हें सांगतकच बापायन श्री
तुकाराम म्हाराजांक धंदो वेपार सावकारी पळोवपाक सांगली.बाजार पेठेंतल्या
म्हाजनकीच्या वाडयांत बापायच्या हाताखाल काम करतां करतां
वेवसायाचे धडे मेळळे.पिरायेच्या 13 व्या वर्सा म्हाराजांच्या गळयांत संवसार
पडलो.म्हाराज रोखडेच स्वतंत्रपणान वेवसाय पळोवंक लागले.सावकारींत, वेपारधदयांत
म्हाराजान जम बसयलो.लोकांकडसून शाबासकी मेळूंक लागली.सगळे तोखणाय करूंक
लागले.राबित्याच्या घरांतलें सोज्वळ सात्त्वीक वातावरण म्हाराजान बाजारपेठेंतल्या
घरांत - वेवसायांत हाडलें.तिनूय भावांची लग्नकार्यां जाली.म्हाराजांची पयली बायल
सदांच दम्याच्या पिडेन दुयेंत आसताली देखून म्हाराजांचे दुसरें लग्न पुण्यांतलो
नामनेचो सावकार आप्पाजी गुळवे हांची धूव सौ.जिजाबाई उर्फ आवली हिचे कडेन जालें.एका
गिरेस्त घराण्याचो दुसऱ्या गिरेस्त घराण्याकडेन संबंध जुळळो.हे ऐहीक गिरेस्तकायेचो
तरतर जाल्लो.घरांत धन धानाची विपुलताय आशिल्ली.प्रेमळ
आवय बापूय, सज्जन भाव, आनी कूड घटमूट आशिल्ली.खंयचेच गजालीचें कांयच उणें नाशिल्लें.
माता पिता बंधु सज्जन । घरीं उदंड धन धान्य ।
शरिरी आरोग्य लोकांत मान । एकही उणे असेना ॥1॥ ( महिपतीबाबा चरित्र )
हे सुखाचे समाधानाचे ऐश्वर्याचे दीस केन्ना सोंपले, कशे गेले हे
मात लेगीत कळळें ना.हे उपरान्त ''सुखापुढे येतसे दु:ख ।'' ह्या भविष्याक सुरवात जाली. |
