कार्तिक
वद्य एकादशीक आळंदीक ज्ञानदेव म्हाराजांच्या मुखार तुकोबाचे किर्तन चलिल्लें.यात्रा
अपार फुलिल्ली.किर्तनाचो अभंग आसलो.
भक्ती तें नमन वैराग्य तो त्याग । ज्ञानब्रहमीं भोग ब्रहम तनू ॥1॥
शरीर केन्नाच ब्रहम जातले काय? कोणे तशें केलां काय? अशें आत्म अनात्म विचार करपी
ज्ञानी जे श्रोते आशिल्लें तांणी तुकोबाक विचारलें, तुकोबान म्हणलें, '' हांव करून
दाखयतां.''
घोटवीन लाळ ब्रहमज्ञान्याहातीं । मुक्ता आत्मस्थिती
सांडवीन ॥
ब्रहमीभूत काया होतसे कीर्तनीं । भाग्य तरी ॠणी देवा
ऐसा
॥
लोहगांवाक म्हाराजांची कीर्तनां चलतना परचक्र येवन लोहगांव लुटलें.तुकोबांनी देवाक
उलो मारून म्हणलें:
न देखवें डोळा ऐसा हा आकांत । परपीडे चित्त दु:खी होतें ॥1॥
देव
प्रसंगाक रोखडेच पावले नात.तुकोबांनी देवाक म्हणलें.
तुज भक्ताची आण देवा । जरी तुका येथें ठेवा ॥1॥
तिसरी गजाल -- ज्ञानदेव म्हाराजान तुकोबाची अपार सेवा केली त्या रिणांतल्यान मेकळो
जावचे खातीर ज्ञानदेव म्हाराज जिजाईच्या पोटी आयले.तुकोबान वळखलें की देव सेवा
करूंक पळेतात तें बरे न्हय. आपुणूच वचचें. सगल्यांची वास्तपूस्त केली. सगल्यांक
म्हणले: '' आपूण वैकुंठाक वतां.तुमीय म्हजेबरो- बर वैकुंठाक या.'' कोण तयार जाले
नात.म्हाराज सगल्यांक वांगडा घेवन इंद्रायणी न्हंयेचे तडीर आयले. थंय नंदरूखीच्या
रूखाखाला किर्तनाक आरंभ केलो.चवदा टाळकऱ्यांनी क्षेमालिंगन दिलें. म्हाराजांचो चलो
महादेव विठोबा फुडें आयलो.ताणें म्हाराजाक नमस्कार केलो. म्हाराजांनी ताच्या
मस्तकाचेर हात दवरलो. जिजाबाईकडे तोखणायेन पळेलें.सगळयांक सांगलें:
सकळही माझी बोळवण करा । परतोनि घरा जावें तुम्ही ॥
वाढवेळ झाला उभा पांडुरंगा । वैकुंठा श्रीरंग बोलावतो ॥
आम्ही जातो तुम्ही कृपा असो द्यावी । सकळां सांगावी विनंती माझी
॥
अंत:काळी विठो आम्हांसी पावला । कुडीसहित झाला गुप्त तुका ॥2॥
भगवत् कथा सांगतना तुकोबा अदृश्य जाले.हेच तरेचो उल्लेख राज्याभिषेक शके 30 चे
सनदेंत आसा.
शके पंधराशे एकाहत्तरी । विरोधी नाम संवत्सरी ।
फाल्गुन वद्य द्वितीया सोमवारीं ।
प्रथम
प्रहरि
प्रयाण
केलें ॥2॥
'' तुकोबा गोसावी वैकुंठास गेलो. आपल्या देहासयत गेलो.'' (बाळोजी तेली जगनाडे वही
पान - 216, संताजीच्या वहिची नक्कल.संताजी
प्रयाण
समयार
प्रत्यक्ष
हजर आशिल्लें.) म्हाराज गुप्त जाल्ल्यान सगळी मंडळी शोक सागरांत बुडली.म्हाराजांची
भुरगीं, भाव, अनुयायी थंयच बसून रावलें.पंचमीक म्हाराजांचे टाळ, पत्र, कथा
आकाशमार्गान आयलीं.रामेश्वरशास्त्रीन निर्णय दिलो.तुकोबा देहासयत वैकुंठाक गेलो.सगलें
न्हाले. म्हाराजांची भुरगीं, भाव कान्होबा देवाकडे झगडले: '' देव तूं म्हज्या भावाक
हाडून दी.वैकुंठाक
व्हरूं नाका.'' देवान कान्होबाचे समाधान केलें.
|